Chùa Mía: Nơi lưu giữ những pho tượng cổ nhất Việt Nam
Chùa Mía tọa lạc tại thôn Đông Sáng, xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, TP Hà Nội. Đặc biệt, chùa Mía là 1 trong 10 ngôi chùa cổ nhất và là ngôi chùa có nhiều pho tượng đẹp nhất Việt Nam (287 pho tượng ). Chùa nằm trong khuôn viên khu di tích quốc gia làng Việt cổ Đường Lâm.
Chùa Mía (tên chữ: Sùng Nghiêm tự) là một ngôi chùa ở xã Đường Lâm, Sơn Tây, Hà Nội. Xưa kia, vùng này là Cam Giá, tên Nôm là Mía, nên chùa này được quen gọi là chùa Mía. Từ ngoài vào, tam quan nhà chùa nằm ngay dưới tán cây đa cổ thụ 400 năm tuổi, trông rất cổ kính, thâm nghiêm.
Đây là ngôi chùa lưu giữ nhiều tượng nghệ thuật nhất Việt Nam, do Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam công bố. Trên các bức tượng, mỗi vị mỗi vẻ, nhưng đều toát lên vẻ uy nghiêm, thanh tịnh.
Bàn thờ Đức Thánh Hiền.
Tại chùa Thượng, người ta còn thấy các động bằng đất đắp, trong và xung quanh các động có khá nhiều tượng
Động Quán Âm Nam Hải. Đây là một bức tượng thuộc loại quý hiếm, ít thấy trong các chùa ở miền Bắc cũng như cả nước.
Ở dãy hành lang bên trái là 9 pho La Hán được tạo đắp diện tướng khác nhau, nhiều vẻ mặt nhưng đều với trạng thái từ bi đôn hậu. Dãy hành lang bên phải có 9 pho La Hán khác.
Ở chùa Trung có hai pho tượng Hộ Pháp lớn, một tượng ông Thiện (bên trái), một tượng ông Ác (bên phải).
Tòa bảo tháp Cửu phẩm Liên Hoa cao 13 m thờ vọng Xá Lợi đức Phật. Bên cạnh đó, ngọn tháp cũng được những người xây dựng gửi gắm ước muốn được gìn giữ, phát triển nét văn hóa của làng quê. Với kiến trúc độc đáo và những tác phẩm điêu khắc có giá trị, chùa Mía được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Không chỉ có nhiều pho tượng Phật nghệ thuật, chùa Mía còn mang theo suốt quá trình lịch sử những hiện vật giá trị. Tầng trên Tam quan là chiếc chuông lớn đúc từ năm Cảnh Hưng thứ 6 (1745) và chiếc khánh đồng đúc năm Thiệu Trị thứ 6 (1846).